Klimaatzaak Bonaire kan internationaal precedent scheppen

In dit artikel:

Inwoners van Bonaire samen met Greenpeace Nederland voeren op 7 en 8 oktober in Den Haag een rechtszaak tegen de Nederlandse Staat waarin niet de emissiereductie maar adaptatie centraal staat: ze eisen betere bescherming tegen zeespiegelstijging, extreem weer en koraalsterfte. De eisers stellen dat de Nederlandse overheid onvoldoende doet en daarmee mensenrechten van Bonairianen schaadt. Ze vragen de rechter om Nederland te dwingen met concrete beschermingsplannen te komen en om uiterlijk in 2040 de CO2-uitstoot van het land naar nul terug te brengen.

De procedure is juridisch baanbrekend in Europa omdat het de eerste zaak is die primair draait om de plicht van een staat om inwoners te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, in plaats van om directe emissiedoelen. Juristen zien parallellen met eerdere uitspraken zoals de Urgenda-zaak en recente beslissingen van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, en met het recente advies van het Internationaal Gerechtshof dat staten oproept ambitieuze klimaatplannen op te stellen en de opwarming onder 1,5°C te houden.

Een overwinning voor de eisers kan verstrekkende gevolgen hebben: het zou een precedent scheppen dat overheden wereldwijd verplicht tot concretere adaptatiemaatregelen en hogere beschermingsstandaarden voor kwetsbare eilandgebieden. De rechtbank verwacht eind 2025 of begin 2026 uitspraak te doen.