Nieuwe Kamer krijgt gevoelige Koninkrijksdossiers op tafel

In dit artikel:

De Tweede Kamer die op 29 oktober wordt gekozen, krijgt meteen een aantal gevoelige Koninkrijkszaken voor zijn kiezen. Aruba heeft als eerste land binnen het Koninkrijk zelf een Rijkswetsvoorstel ingediend voor een langverwachte geschillenregeling: een procedure om juridische conflicten tussen de Caribische landen en de Rijksministerraad te beslechten. Dat voorstel implementeert een verplichting uit het Statuut van 2010 waarover tot nu toe geen overeenstemming bestond; het werd door de Arubaanse premier ingediend terwijl de gevolmachtigde minister in Den Haag afwezig was.

Daarnaast liggen revisies van de Wet openbare lichamen BES (WolBES) en de Wet financiën BES (FinBES) op tafel, met als brandpunt de toekomst van de Rijksvertegenwoordiger — een functie die de BES-eilanden willen schrappen omdat zij die zien als een middel waarmee Nederland te veel invloed uitoefent. Op Aruba is er felle kritiek op de Rijkswet Houdbare Overheidsfinanciën (HOFA), die toezicht op Arubaanse begrotingen zou formaliseren en volgens tegenstanders autonomie aantast.

In Nederlandse verkiezingsprogramma’s krijgt structurele staatsrechtelijke hervorming weinig aandacht; alleen GroenLinks–PvdA pleit nog voor Kamerstemrecht voor Caribische inwoners, en NSC is bij de nieuwelingen de enige voorstander van een geschillenregeling. De Raad van State waarschuwde dat het Koninkrijk alleen werkt bij wederzijds vertrouwen en gelijkwaardigheid — of de nieuwe Kamer die route kiest, blijft onzeker.